Basketbol, takım halinde oynanan bir spordur. Bu oyun elle ve topla oynanılır ve takım beşer kişiliktir. Oyunun amacı ise; 3,05 metre yükseklikte olan potadan topun geçirilmesidir.
Günümüzde baya popüler olan bu sporu 1891 yılında ilk kez James Naismith tarafından oynanmıştır. O zamanda beysbolcuların ve atletlerin idmanlarında topun tahtadan bir sepetin içine isabet ettirilmesiymiş. Zamanla gelişe gelişe bir spor dalı haline gelmiştir. Günümüzde profesyonel şekilde oynanan spordur.
İki takım şeklinde oynanan bu oyunda her takım beşer kişidir. Maçta belirlenmiş sürenin sonunda atılan sayıca fazla olan takım galip gelmiş sayılmaktadır. Basketbol maçının yönetimi hakem, teknik komiser ve masadaki görevliler ile sağlanmış olur.
Basketbol Sahası Nasıl Olmalıdır?
Maç yapılacak sahanın belirli çizgiler içerisinde olması gerekir. Sert ve düz bir zemin olmalıdır. Engel olmamasına dikkat edilmelidir.
Sahanın içinde bulunan serbest atış dairesi ve orta saha dairesinin çapı 1,80 metre olmalıdır.
Basketbol sahasındaki serbest atış çizgisi ile en uçtaki çizgi arası uzaklık 5,80 metre ve 2,45 metre eninde olması gerekir.
Sahadaki potanın çember bölümünün merkezindeki iz düşümünden 1,25 metre çapında bir yarım daire olmalıdır.
Basketbol sahasında 3 sayı çizgisi bulunur. Bu çizgi potanın çember bölümünün iz düşümünden 6,75 metre çapında bir çemberdir.
Bir basketbol takımında; takımın kaptanı ile birlikte 12 oyuncu, antrenör, antrenör yardımcısı, fizyoterapist, tercüman, doktor, istatistikçi ve menajer bulunur.
Basketbol müsabakasında 5 oyuncunun mutlaka bulunması gerekir. Yedek oyuncuların değişikliği belirli kurallar çerçevesinde yapılır. Maç anında oyun durduğunda veya devre arasında hakemin onayıyla yapılması gerekir.
Oyuncuların formalarında bulunan numaralar 4 ile 15 arasında olur. Maça çıkan sporcuların ellerinde, bileklerinde, bacaklarında ve dirseklerinde herhangi bir takı bulunması kurallar gereği yanlıştır. Ayrıca tırnak kesimleri basketbol oyununa uygun olmalıdır.
Basketbol Oyun Kuralları Nelerdir?
Oyunun tamamını hakem yönetir ve her devreden sonra saha değişimi mutlaka olur. Tıpkı futbol maçlarında olduğu gibidir. Konuk takımın saha seçme şansı avantajı vardır.
Basketbol maçlarında sahanın orta çizgisinde her takımdan birer oyuncu gelerek hava atışında yükselen topun kendi takım arkadaşlarına çelmeye çalışmasıyla oyum başlar.
Oyun dörder periyotluk bölümlerden oluşur. Her periyot 10 dakikadır. Eğer bu dört periyotluk zaman diliminin sonunda eşitlik bozulmazsa maç uzatmalara gider. Takımların maç içerisinde belli mola hakları vardır.
4 periyot arasında 15 dakikalık devre olur. Yani 2.periyot ile 3.periyot arasındadır.
Top takımların birindeyken takım 8 saniye içerisinde kendi yarı sahalarını geçmek zorundadırlar ve topa hücum ederken 24 saniye sahip olabilmektedirler. Bu sürenin doğru kullanılmadığı durumlarda top karşı takıma geçer.
Takımlar maç içerisinde sınırsız oyuncu değiştirme hakkına sahiptirler. Oyundan çıkan oyuncu faul ile alakalı hakkını tamamladığı durumda tekrardan oyuna girebilir.
Basketbol takım oyunudur ve 5 kişiden oluştuğunu belirmiştik. Bunlar: 2 tane forward, 2 tane guard ve 1 tane posttur.
Oyun esnasında sporcular pas atma, şut atma ve top sürme yetkileri vardır fakat oyuncular topu eline alıp durmaları doğru değildir. Takım arkadaşlarına şut ile atış yapmalıdır.
Profesyonel basketbol maçlarında bir başhakem ve 1 tane yardımcı hakem bulunur. Hakemler maçı en doğru şekilde yönetmeye çalışırlar.
Basketbol maçlarında 54 faul yapmış bir oyuncu oyundan çıkar ve maça bir daha giremez. Bireysel olarak yapılan fauller takımı etkilemektedir. Bir takımın toplamda 4 tane takım faulü olduysa karşı takım serbest atış hakkı kazanır. Fazlaca faul yapmak karşı takım için avantaj olur.
Oyunun durduğu durumlarda hakem düdüğünü çalmıştır, top çizgiden çıkmıştır veya sayı olmuştur. Hakemin belirlediği yerlerden top oyuna dahil olur.
Maç içerisinde gerçekleşen bazı istisna durumlar olabilir. Top çemberden yuvarlanıp döndüğü , oyuncuların veya topum sahanın çizgisine dokunduğu durumlarda oyun durmaz ve devam eder. Hakeme bağlı olduğu durumlarda olmuştur.
Potaya atılan başarılı sayılar 3 sayı çizgisinden ise haneye 3 sayı, 2 sayılık bölümden ise haneye 2 sayı yazılır.
Oyuncuların kural dışı hareketlerinden dolayı oluşacak serbest atışlarda top çemberden geçtiğinde 1 sayı yazılır.
Maç esnasında oyuncuların yaptığı faullerin sonuçları farklı olabilir. Sporcunun faulü nerede ve nasıl yaptığı oldukça önemlidir.
Spor insanın sağlıklı yaşamasında önemlidir. Hem bedensel hem de zihinsel olarak bir gelişim gösterir. Basketbol doğru bir şekilde yapıldığı takdir de güzel bir fiziksel aktivitedir.
