Türkiye’de Oturarak Voleybol
Türkiye’de oturarak oynanan voleybolun başlangıcı, Türkiye Bedensel Engelliler Spor Federasyonu ile Avrupa Engelliler Voleybol Komisyonu (ECVD) tarafından 3-4-5 Nisan 2005 tarihleri arasında, Ankara Silahlı Kuvvetler Rehabilitasyon Merkezinde düzenlenen tanıtım seminerine dayanmaktadır.
Bu seminer, o tarihlerde Avrupa Komitesi Başkanı, şimdi ise Dünya Engelliler Voleybol Organizasyonu (WOVD) Başkanı Pierre Van Meenen, Hollanda Kadın Milli Takım antrenörü ve WOVD eğitim kurulu üyesi Jozef Banfi ile WOVD eğitim kurulu üyesi Jouke de Haan’ın katılımıyla gerçekleştirildi.
Seminer için bütün engelli spor kulüplerine ve voleybol federasyonuna davetiye gönderilmesine rağmen kulüplerden ve voleybol federasyonundan çok fazla katılım olmadı. Seminere daha çok Hacettepe Üniversitesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Yüksek Okulu öğrencileri ile Beden Eğitimi ve Spor Teknolojisi Yüksek Okulu öğrencileri katıldı.
Oturarak Voleybolda Klasifikasyon
Oturarak voleybolda engelli sınıflamasına bağlı olarak her takımda 10 engelli 2 adet minimal engelli sporcubulunur. Oyunda ise 5 engelli 1 adet de minimal engelli sporcubulunur. Oyuncu değişimlerinde engelli sınıfındaki oyuncular kendi aralarında, minimal engelli sınıfındaki oyuncular da kendi aralarında değişim yaparlar. Bu kural dışında değişime izin verilmez.
Kimler Oynayabilir
*Amputeler: Uzuvların her hangi bir yerinden kesilmiş olanlar
*Hareket sistemine ait engeller: Bacaklarda ve kollarda felç olma hali, eklem ankilozları (hareket açıklığı kaybı), bacak boyu kısalığı, omurga eğriliği (skolyoz), cücelik, endoprotezler, multipl skleroz (MS), polio, serebralpalsi
Temel Kurallar
Saha ölçüsü ve file yükseklikleri dışında oturarak voleybolun voleyboldan temelde iki tane farklı kuralı vardır. Bu farklılıklar;
1-Servise blok yapılabilmektedir.
2-Kalçanın pozisyonu:
- Hücum bölgesindeki oyuncular hücum yaparken ve blok yaparken kalçanın temasını yerden tamamen kesemezler.
- Savunma esnasında vücudun bütününü yerden kesemezler.
- Servis ve hücum çizgilerinde (Geri hücum çizgisi ve orta saha çizgisi) kalça çizgiyi tamamen geçemez.
- Çizgi ihlalini kalça belirlemektedir. (Olimpik voleybolda ayak belirlemektedir)
Smaç vurmak (Hücum yapmak)
Oyuncu hücum anında gövdesinin bir parçasıyla, bir smaç sırasında yerle temas halinde olmalıdır.
Arka oyuncular, istediği biçimde smaç vurabilirler. Smaç anında, atak çizgisine dokunamaz ya da bunu geçemez. Smaç sırasında, arka oyuncu, vücudunun herhangi bir bölümüyle, yerle temas halinde olmalı ve kalça çizgiyi geçmemelidir.
Blok
Hücum bölgesindeki oyuncuların, karşı takımdan gelen servise blok yapmalarına izin verilir
Defans
Defans bölgesinde, oyuncu, topla oynarken vücudunun bir kısmının yerle temas etmesi gerekmektedir. Topa plonjonla veya farklı defans uygulaması yapabilmek için sadece kısa bir hareket sırasında yerle temasını kaybetmesine izin verilir.
Kıyafetler ve Ekipmanlar
Oyuncuların spor pantolon ve şort giymelerine izin verilir. Koruyucu bandajlara izin verilir. Bununla beraber, çıkıntı yapan noktaları ya da diğer oyuncular için tehlikeli olabilecek başka özellikleri olan bandajlar, hakem tarafından tehlikeli nesneler olarak görülebilir ve bu nedenle bunlara izin verilmeyebilir. Bu çıkıntılar kapatıldıktan sonra giymelerine izin verilebilir. Oyuncular ayakkabı ile çorapla veya çıplak ayakla oynayabilirler. Oyuncular kendilerine ve rakiplerine zarar verecek ortez ve protez kullanamazlar.
Saha Ölçüleri
Oyun sahası10 metreye 6 metre boyutunda köşegen özelliktedir. Yan çizgiler de sahaya dâhildir. Merkez çizgisi, sahayı iki yarıya ayırır, her biri 5 metreye 6 metredir.
Atak çizgileri, merkez çizgiye paralel olarak çizilmiştir. Servis alanı, iki çizgiyle işaretlidir ve bu çizgilerin her biri 15 santimetre uzunluğundadır, sahanın her bir yarısının sonunda, servis alanı içine yerleştirilmiştir.
File ve direkler
File, 6,5 metre uzunluğunda ve 0,8 metre genişliğindedir. Dikey kanatlar, file üzerinde çıkıntı yapamazlar. Filenin yüksekliği, erkekler için 1,15 metre, kadınlar için ise 1,05 metredir.
Direklerin yüksekliği, en az 1,25 olmalıdır; bunlar, oyun sahasının en az 50 santimetre dışındadır.