Judo kökenleri 16 ila 17. yüzyıllar arasına dayanan çok eski bir Japon sporudur. Dünya tarafından Japonların milli sporu olarak da bilinen judo sadece bir savunma sporu değil aynı zamanda bir felsefe öğretisidir.
Esasında 1650’li yıllarda bir Çinli tarafından bulunmuş ve geliştirilmiş olsa da Japonlar tarafından benimsenmiş ve bir gelenek olarak yüzyıllardır sürdürülmüştür. Zaman içerisinde jujutsu öğretisinden esinlenilerek daha da geliştirilen judo günümüzdeki halini almıştır.
ujutsu eğitimi yıllarca süren bir savunma ve dövüş sporudur. Asıl amaç rakibin hareketlerini önceden sezerek, savunma ile (bilek hareketleri, çeviklik vb.) rakibe en iyi karşılığı verebilmektir. Bu öğretideki hareket çeşitliliği hem judo hem de aikido sporuna esin kaynağı olmuştur.
1. Judo Nedir?
2. Judo Nasıl Yapılır?
3. Judonun Tarihçesi
4. Judoda Kuşak Dereceleri ve Kurallar
Judo Nedir?
Judo, bir dövüş sporu değil bir dövüş sanatıdır. Zaten kelime anlamı olarak bakıldığında da judo, nezaket yolu demektir. Kaba güç gösterisi olarak değil bir sanat olarak algılanmasının altındaki en temel sebep öğretinin dayandığı temellerdir.
Judonun sanat olarak adlandırılmasının en temel nedeni rakibe tekme ve yumruk atmanın yasak olmasıdır. Rakibin, sıkarak, boğularak veya domine edilerek yere serilmesi amaçlanır. Burada bahsedilen domine etmek işin felsefi öğretisi ile ilgili olan kısımdır. Fiziki güçten ziyade ruhsal bir güç devreye girer. Rakibe kendisinden daha güçsüz olduğu ve birazdan kendi kontrolünü karşısındakine teslim edileceği empoze edilmeye çalışılır. Çok üst seviye judo ilim alimlerinin tek bir bakışla karşılarındaki üzerinde hüküm kurabildikleri rivayeti vardır.
Judo Nasıl Yapılır?
Judo kenarı 8 metre veya 10 metre olan kare şeklindeki bir alan içerisinde yapılır. Alan genellikle 3 - 4 metrekarelik koruyucu döşemeler ile kaplandıktan sonra zemin hazır hale gelir. Sporcular spora özel olarak hazırlanmış dayanıklı beyaz pantolon ve önü açık, beyaz bir ceket giyerler. Bellerinde bulunan kuşakların her birinin farklı bir anlamı vardır. Karşılaşma başladığında asıl amaç rakibe üstünlük kurmak olduğu için omuzdan veya belden kavranarak yere düşürülmeye çalışılır. Güreşten en büyük farkı judoda amaç, gelen hareketlere karşı cevap vermektir. Yani kişi önce rakibin hamlesini bekler ve oyununu karşısındakinin hamlesine göre kurar. Mantık olarak satranca benzetmek çok yanlış olmayacaktır, ikisinde de öngörü ve zeka şarttır.
Judonun Tarihçesi
Judo sporu, 1600'lü yıllardaki halinden, günümüzde herkes tarafından bilinen modern haline 1882 yılında Jigoro Kano tarafından getirilmiştir. Geleneksel judonun temellerini atan Kano, Japonyalı öğretmendir. Jigoro Kano jujutsuya 17 yaşındayken başladı. Edebiyat öğrenimi için gittiği üniversitede dövüş sanatı hakkında bilgi edindi. Burada Hachinosuke Fukuda'nın dövüş sanatıyla ilgili öğretilerini benimsedi. Yıllar içerisinde gönül verdiği dövüş sanatında hem başkalarından etkilendi hem de kendi stilini yansıttı. Judonun temel ilkelerini ve kurallarını geliştiren de Kano olmuştur. Dr. Jigoro Kano, 1882 yılında jujutsadan geliştirdiği judoyu hayata geçiren isimdir.
Judoda Kuşak Dereceleri ve Kurallar
Yıllardır tüm filmlerden ve popüler kültür öğesi olmasından da bilindiği gibi en yüksek mertebeli kuşak, siyah kuşaktır. Daha sonrasında ise en yüksek dereceden en düşük dereceye doğru; kahverengi, mavi, yeşil, turuncu, sarı ve beyaz olarak sıralanırlar. Öğrencilerin beyazdan başlaması ve siyah ile usta olmaları felsefik olarak çok benimsenen ve kültürlerde önemli yer tutan ying - yang öğretisi ile ilişkilidir.
Judo karşılaşmaları genellikle 3 ile 20 dakika arasında sürer. Eğer taraflardan birisi, diğerini sırt üstü olarak yere yatırmayı başarırsa rakibin yerden kalkmak için 30 saniyesi vardır, yoksa yenilmiş sayılır. Bir diğer galibiyet yöntemi de rakibin kollarını ve dizini bükerek veya boynunu kavrayıp boğarak rakibin pes etmesini sağlamaktır. Ate – Waza isimli kol ve bacak kullanarak rakibin bazı bölgelerine vurma hareketi tüm yarışmalarda yasaklanmıştır. Judo, boks gibi ağır yaralanmalı veya bol kan olan bir spor değildir. Eğitimleri çok uzun yıllar süren, öğretisi bir ömür boyunca tamamlanamayan bir sanattır.
